BRIEF SES: LAAT DIE KINDERTJIES NA MY TOE KOM

From: “johannes lochner<”j_lochner@hotmail.com>
To: avdspuy@indlovu.bortech.ac.za
Copies to:
BCC to:
Subject:
Date sent: 10 March 2001

Kindertjies, die wêreld oor, lyk dit my, het dieselfde behoeftes: hulle wil vir hul uniekheid erken word en voel geborge met ‘n sagte, dog ferme hand wat aan hulle ‘n veilige raamwerk skep waarbinne hul kan groei en bevry en ‘n vaste aardse bodem kan voel.

Siende my sterk punt die kreatiewe is, teken ons ‘n erge hoeveelheid op ingels vir die eerste week of twee. Dis gesigte en lywe en bene en arms en die kleure van die reënboog en nog meer gesigte en lywe en arms.

En ook soos oral oor die wêreld kry jy die groepie mannetjies wat die hele lyf in al sy anatomiese dele wil teken. Freud sit in sy skik en kyk hoe krap die Koreaanse moeders se bottermondskatjies bodele en onderdele op hulle prentjie van die ly waar hulle veronderstel is om hare by te teken. Dan sensor ons dit maar vir op die tafel in plaas van met Suid-Afrikaanse wondergom vir op die muur.

Sulke tye is ek maar bly dat al ons klasse glasmure het sodat almal wat verbyloop kan sien waarmee jy besig is, want die posisie van ‘n kinderopvoeder is altyd broos.

Partymaal is die glasmuur te dik vir ‘n daalder. Veral aan die begin, waar mens pynlik oor en oor jou elke stap bevraagteken en heroorweeg en oor en weer wil seker maak dat jy wel jou miljoen plus won aan die einde van die maand waardig is. Want meneer die direkteur loop soms op en af in die gange en dan loer hy kopknikkend by die glasmure in. Hoewel hy dit baie mooi en ordentlik doen, werk dit tog partymaal aan die begin op my senuwees.

Dan kyk juffrou Ham van oorkant oor die pad ook nog deur haar venster of jy net so presies en deeglik en aanmekaar onophoudelik soos sy werk. Ek voel later soos deel van ‘n sielkundige eksperiment, net, die vensters is tweerigting en ek weet van elkeen se dophoudende beweging. Dan die vader dat ek drama studeer het en die performer in my goed op die voorgrond is. Kort voor lank verbeel ek my net ek is op die verhoog en perform lat die stof so staan. As ek die dag broos van siel en verstand voel, draai ek my rug en werk in ignorering van die muur met die venster met die allerewig inkykende oog. Eendag kry ek dalk net lus en plak vir hom toe.

In ‘n land waar almal om jou se hare en oë swart is, druk jy jou individualiteit uit deur jou hare rooi te kleur. So het ‘n hele paar van my meer karaktervolle peutertjies dan suke geel/bruin trendie flertsies hare hier voor by hulle kuiwe ingesny en gekleur. Die heel kleintjie dra uniforms, maar die groteres en die tieners kom in hul eie keuse van klere skool toe. Ek het ‘n sewejarige rinses in my een klas wat met balletroknommers en pien en bruin (son)strepe in haar haartjies klas toe kom. Sy is porseleinpoppie fyn, maar ou boeta, maak sy haar mondjie oop, klink sy soos ‘n gremlin. Sy het so ‘n konker, krakerige stemmetjie wat haar soos ‘n geharde ou roker die dele van die kop en lyf sonder ‘n knipoog foutloos laat resiteer.

Een jong dametjie van ook so by die sewe, is die dogtertjie van ‘n haarkapper in die ware melodramatiese oorgeaksentueerde, na liggaam en uitdrukking en stem, sin van die idee wat ons soms van haarkappers het. Sy kom op sulke kort beentjies die kamer vinnig met designerskoentjies binnegetrippe. Dan trek sy ‘n diep emosioneelverwonde gesig, gooi haar lyf op die lessenaar neer, swaai haar handjies oor haar Engelse boek en dui aan dat sy nie vandag krag het vir die woordeskat van apple book cat donkey elephant nie.

Ná ek my Afrikanervoet pertinent met haar neergesit het, swaai sy haar koubomblou ontwerpershandsak aan die einde van die les van kop tot knie, terwyl sy die kamer op haar designerskoenetjies uittrippel, aan die lament oor die nuwe Engelse meneer sonder ‘n breek van die moordende roetine van woordeskat: abble, b-oo-k, cad, donkie, ele-faant.

Hoewel ek nie my lus kon inhou om onmiddellik vir Sophie van Yong Min en die skreeumara te vertel nie, skryf ek die ervarinkie met die inbreek van die effens gesette ou dogtertjie graag weer. Dit was so ‘n opwindende avontuur. Veral op my bo-arm spiere.

Een môre kom my slimmer groepie heel niksvermoedend en vrolik good morning good morning and how are you die klas binnegetrippel. In die oorkantste klas sit ‘n bleek, maer moeder by Ham Teacher met so ‘n gesette dogtertjie met ‘n effense snorretjie bo die bo-lip van om en by die ses. Ek vermoed weens onomgesoomde rokspante sluit sy nou eers vir die eerste keer by die skool aan. Haar ogies staan stokstyf in haar kop en dit is duidelik dat sy dink die hele skoolervaring is ‘n wrede ondier wat haar gaan verskeur, opslurp, fynkou en glad en glibberig gaan afsluk. Ham Teacher en bleekmaer moeder het nie die vaagste benul hoe om haar die eerste tree oor die pad in my klas te laat gee nie.

Vroeg het ek nou al hier geleer: as daar ‘n wrede ondier vir jou om donker hoeke loer, kyk hom terug in die bek, loop reguit in sy warm blasende asem in, gryp hom voor die bors en worstel met hom tot hy soos ‘n mak ou lammetjie uit jou hand eet. Hiermee verwys ek natuurlik na van die bloedjies wat soms hardverskeurend aan die huil of lawaai of aan die pie gaan (shie-shie – ek dink die Afrikaanse ekwivalent is wie-wie). In plaas van om my mooi nuwe dasse van moontlike kwyl of snot en trane te probeer beskerm, gryp ek die ou gediertetjie by die lyf en ons polkadraai of bekyk die a, b, c, of gaan dan shie.

Juffrou Yong Min is egter ‘n wilde perdjie van ‘n ander kleur. Oom Kosie sou haar ‘n klein (Koreaanse) merrie genoem het.

Braaf stap ek tot by haar ongelowige moeder, neem haar aan die hand en nooi haar soetliefie my klas binne. Dit is toe net daar waar sy in ‘n spasma gaan wat enige sangoma groen sou laat word van pure kompeterende jaloesie.

Volgende stap is dan in die oog van die bek van die dier. Ek omarm haat met my hele lyf en ons dra haar die klas binne. Al my instinkte is nou oop en ek hulle goed aan die vertrou. Yong Min skop en kry spasmaas en dan lament sy: oma! O maaaa! O mm mmm maaaa! (oma – moeder/ma). Haar oorgepaaide kossies-vir-die-gevaar-van-‘n-moontlike-tantrum stewige lyfie begin op my bo-arms werk – maar ek hou. Die res van die kindergemeenskap gaap oopmond aan. Waarvoor die angsaanval? Wonder hulle. Vir ‘n bietjie ou Engels op jou vroegmôre maag eenmaal ‘n oggend?

Maar Yong Min sien moederlose spoke en skop beentjies en kry aanvalle en oma! oma! oma! Van my gesofistikeerde ontwikkelde jong damepeutertjies kom praat trooswoordjies en woorde van berusting in haar oor. Maar dit maak haar nog net meer troosteloos.

Bleekmaer moeder, wat lyk asof sy permanent ondervod en aan yster tekort is vir al die Yong Min trantrums en kossies voerdery wat sy moet hanteer, kom op ‘n stadium die klas halfhartig ingestorm om Yong Min te kom oorvan en uit! sê ek: uit! Vir Yong Min laat ek vandag net gaan as sy ten volle geïntegreer en groepsgelukig deel word van die breëre samelewing – al kos dit nou ook my arms.

Oor die volgende vyf minute gebeur die volgende meer as vyf dinge gelyktydig: Yong Min kry spasma na spasma. Ek loop met haar van arm na heup – of sal ek liewer sê: ek sleep met haar van arm na heup en op ‘n stadium gaan daar hierdie ping! deur my kop: Yong Min = vet. Moeder paai met kos. Johannes = diabetes. Bar One van Suid-Afrika in sak.

Ek sleep vir spastiese Yong Min tot by my sak, ruk so ‘n platgedrukte maandoue Bar One vir moontlike lae suikeraanvalle wat nooit gebeur nie uit die diepste intieme private binnedele van my sak, skeur dit met dié deel van my regterhand wat nie alreeds heeltemal dood onder mejuffrou Yong Min se gewig is nie, oop, en skielik soos die tantrum gekom het, stop dit vir ‘n helder wonderskone sekonde. Yong Min sê haar eerste Engelse woord: chocolate?

Yes! Yes! Chocolate, beaam ek en die lyflike juffrou Yong Min maak haar mond oop.

Ons kou vir ‘n salige halwe minuut sjokolade toe een van my kleinste, fynste dametjies na my tafel toe aangestorm kom. Shie-shie, dui sy met benoude ogies aan. Nou maar waarvoor wag jy? Gaan! beduie ek. Af met die pad hardloop sy toilet toe met die helfte van die klas agter haar aan.

Die volgende oomblik is sy sonder onderkleredingetjies terug in die klas na haar onderlyf aan’t beduie. Blindederm, dink ek. Sy sê ‘n woord waat my aan onse eie Afrikanerkleutertjies se nommer twee laat dink, maar net om seker te maak, storm ek by Pieter no. 1 in die klas langsaan in, Yong Min vol Bar One gereed met meer energie vir tantrum nommer twee, met broeklose kleintjie blykbaar bloot in nood vir nommer twee en vir hulp met die alledaagse, maar op vyf, gewigtige, saak van ‘n meer komplekse shie. Gelukkig laat die hele konsternasie juffrou Yong Min vir ‘n wyle van haar spoke en duiwels vergeet en skielik besef sy ook sy het na al die oggend performance ‘n nood.

Weer eens af met die gangetjie tot by die dames en af met die onderkleertjies en John Teacher maak maar asof hy elke dag vyfjaaroue meisiestjies toilet dril en toe met die knopies en uiteindelik lui die klok.

Ek vind intussen uit dat mejuffrou Yong Min nie net ‘n bobaas tantrumgooier is nie. Sy ken ook haar Engels. In ‘n stiller moment vra ek van die dele van die lyf en sy weet van face en hair en eyes en ears alles op hul regte plekke.

Met die res van die kinderskaar in ‘n ry, loop ons die trap op tot by die oranje klassie se juffrou. Yong Min, kan ek met trots aankondig, dames en here, loop nou langs my, hand-aan-hand. By haar klassie dui die juffrou op Koreaans aan dat sy vir John Teacher moet bedank. Ek kry ‘n drukkie en met ‘n laaste snik-snikkie neem ek en Yong Min afskeid.

Die aand in my kookwaterbed wonder ek of Yong Min se moeder haar die volgnde dag terug skool toe sal stuur? Miskien dink sy die wit Afrikaner van Suid-Afrika sal die kind se dood beteken.

Die volgende oggend kom ‘n blosende erg selfversekerde Yong Min met pienk rokkie en pienk bobbels in die hare saam met die res van haar maatjies die klas binne.

Sy is nou een van my prima leerlinge. Ons, sal ek maar sê, het gebond.

Net onder ons, om die waarheid te sê, sy is besig om ‘n regte juffrou te word. Hol aanmekaar na John Teacher toe met een of ander klikstorie. Maar by gebrek aan konstante Bar One’s het ‘n mens seker maar vele vorme van sekuriteit-vir-jouself skep nodig.

O, en as een van julle dak by ‘n Bar One fabriek in Suid-Afrika verbyloop, hardloop tog gou in en sê vir hulle, hulle het my lewe en beslis my bo-arms van ‘n gewisse mejuffrou Yong Min dood gered.

Liefde
John Teacher